odchodzić

odchodzić
odchodzić I {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIb, odchodzićdzę, odchodzićdzi, odchodzićchodź {{/stl_8}}– odejść {{/stl_13}}{{stl_8}}dk IXd, odchodzićjdę, odchodzićjdzie, odejdź, odszedł, odeszła, odeszli {{/stl_8}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'idąc, oddalać się skądś, od kogoś lub czegoś, opuszczać jakieś miejsce': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzić od stołu. Odchodzić na chwilę. Odejść na bok, na moment, do swoich obowiązków. Nie odchodzić na krok od kogoś, od roboty. Zrobiło się cicho na placu budowy, odkąd odeszły ostatnie ekipy robotników. Odchodzić bez pożegnania. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o czymś poruszającym się (np. pojeździe): oddalać się z jakiegoś miejsca, przemieszczać się w kierunku od czegoś, opuszczać jakieś miejsce': {{/stl_7}}{{stl_10}}Front atmosferyczny, burza odchodzi. Ryby odeszły od brzegu. Odeszły okręty eskorty. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zostawiać, opuszczać, porzucać kogoś; rozstawać się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Mąż odszedł od niej. Odchodzić od rodziny. Kochana, nie odchodź. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przestawać gdzieś pracować, zwalniać się, ustępować z zajmowanego stanowiska, zmieniać miejsce pracy': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzić z firmy, z uczelni. Odejść na stanowisko głównego księgowego do innego zakładu. Pracownicy odchodzili jeden po drugim. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'eufemistycznie: umierać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Cierpimy, kiedy odchodzą najbliżsi. Odejść w pełni sił twórczych, w kwiecie wieku. Odszedł od nas wielki człowiek. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o kursujących regularnie środkach komunikacji: odjeżdżać, wyruszać w trasę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odszedł ostatni autobus. Kiedy odchodzi statek na Bielany? {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'tracić zainteresowanie czymś, oddalać się duchowo, emocjonalnie od kogoś, czegoś; zrywać z czymś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzić od religii, ideologii. Odejść od jakiegoś pomysłu, zamiaru. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przemijać; przestawać istnieć, być odczuwalnym; przechodzić, mijać, kończyć się (także nieosobowo) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzą dawne obyczaje. Odszedł ból, lęk, gniew. Odchodzą wspomnienia. Odeszły kogoś lub komuś wątpliwości, myśli o samobójstwie. Miała pretensje, aż jej w końcu odeszło. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o rozmowie, rozumowaniu: przestawać się czymś zajmować, zostawiać coś na boku; odbiegać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odejdźmy na chwilę od tej kwestii. Odchodzić od tematu, od spraw zasadniczych. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}10. {{/stl_12}}{{stl_8}}częściej ndk {{/stl_8}}{{stl_7}}'o części jakiejś powiększającej się całości: zajmować odleglejsze położenie względem początku lub środka czegoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Kwiat odchodzi od swych korzeni. Osiedla odchodzą od centrum miasta. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}11. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zostawać, ulegać odrzuceniu jako zbyteczny naddatek, część nienadająca się do użytku; odpadać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzi dużo grzybów przy obieraniu. Odeszła prawie połowa z tłustego mięsa. Przy oszczędnej produkcji odchodzi bardzo mało materiału. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}12. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o zbędnych lub szkodliwych substancjach: być usuwanym, wydalanym skądś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ścieki odchodzą do rzek i jezior. Odchodzą gazy. Wody płodowe odeszły. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}13. {{/stl_12}}{{stl_7}}'oddzielać się, odrywać od podłoża; odpadać, odstawać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odeszło kilka płytek w łazience. Okładka odchodzi od książki. Mięso odchodzi od kości. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}14. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'o odczuwanych własnościach, dyspozycjach organizmu: tracić, przestawać istnieć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Siły kogoś odchodzą. Odeszła mu władza w nogach. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}15. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'o części czegoś: zostawać przeznaczonym na coś, odjętym z jakimś przeznaczeniem': {{/stl_7}}{{stl_10}}Z pensji prawie wszystko odchodzi na czynsz, światło i gaz. Dwa centymetry materiału odejdzie na zakładkę. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}\ {{stl_20}}
{{/stl_20}}odchodzić II {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. 3. os ndk VIIb, odchodzićdzi {{/stl_8}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'tworzyć rozgałęzienie, odnogę; też: skręcać w jakimś kierunku': {{/stl_7}}{{stl_10}}Od ulicy odchodzą przecznice. Od czegoś odchodzą wiązki kabli. Droga odchodzi na prawo. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'odbywać się, być wykonywanym z dużą intensywnością, z fantazją': {{/stl_7}}{{stl_10}}Odchodzi gdzieś remont, pijaństwo. {{/stl_10}}

Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • odchodzić — ndk VIa, odchodzićdzę, odchodzićdzisz, odchodzićchodź, odchodzićdził odejść dk XI, odejdę, odejdziesz, odejdź, odszedł, odeszła, odeszli, odszedłszy 1. «idąc oddalać się, odsuwać się od kogoś, od czegoś, opuszczać jakieś miejsce» Odchodzić powoli …   Słownik języka polskiego

  • odchodzić — 1. Odchodzić od rozumu, od zmysłów «tracić jasność rozumowania, popadać w panikę z jakiegoś powodu»: Ewa zgubiła się. Przez dwa długie tygodnie tułała się po kraju, próbując znaleźć swój dom. Rodzina odchodziła od zmysłów. GWr 18/01/2000. 2.… …   Słownik frazeologiczny

  • odchodzić od zmysłów — {{/stl 13}}{{stl 7}} tracić równowagę psychiczną, panowanie nad sobą, ulegać trwodze, panice, rozpaczy itp. pod wpływem silnych emocji : {{/stl 7}}{{stl 10}}Odchodziła od zmysłów z rozpaczy, z lęku o syna. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • odejść — → odchodzić …   Słownik języka polskiego

  • opuszczać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, opuszczaćam, opuszczaća, opuszczaćają, opuszczaćany {{/stl 8}}– opuścić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, opuszczę, opuszczaćści, opuść, opuszczony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • iść — 1. Alkohol (wino, wódka itp.) idzie, poszedł, uderza, uderzył komuś do głowy, idzie, poszedł komuś w nogi «alkohol zaczyna, zaczął działać na kogoś, powoduje, spowodował u kogoś zawroty głowy, trudności w chodzeniu; ktoś jest pijany»: (...)… …   Słownik frazeologiczny

  • odejść — 1. Odchodzić od rozumu, od zmysłów «tracić jasność rozumowania, popadać w panikę z jakiegoś powodu»: Ewa zgubiła się. Przez dwa długie tygodnie tułała się po kraju, próbując znaleźć swój dom. Rodzina odchodziła od zmysłów. GWr 18/01/2000. 2.… …   Słownik frazeologiczny

  • rozum — 1. Brać coś na rozum «zastanawiać się nad czymś, rozważać coś»: Może dlatego właśnie, że instynkt jest tak zawodny, lubimy brać wszystko na rozum. Cosm 7/1999. 2. Iść, pójść, sięgnąć, pot. skoczyć po rozum do głowy «zastanowiwszy się znaleźć na… …   Słownik frazeologiczny

  • wylot — pot. (Być) na wylocie a) «mieć za chwilę opuścić jakieś miejsce, mieć zamiar wyjść, wyjechać»: Dam wam zwolnienie i bilet na drogę. Ale dokąd? – Właśnie – powiedział Janusz – dokąd ja mam jechać? – Do Odessy nie warto – powiedział Spychała –… …   Słownik frazeologiczny

  • wziąć — 1. pot. Diabli kogoś wzięli, biorą; cholera kogoś wzięła, bierze «ktoś się zdenerwował, denerwuje się, zezłościł się, złości się, zirytował się, irytuje się»: Diabli mnie biorą, że najlepsze lata spędzam przy kilofie i łopacie. Przecież nikt mi… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”